از نظر فخر رازی، ضروری است که پیامبران بعد از بعثت معصوم باشند. در عین حال، او عصمت قبل از بعثت را برای پیامبران لازم نمی داند. او معتقد است که پیامبران به صورت عمد گناه کبیره انجام نمی دهند، اما صدور گناه کبیره از آنان به صورت سهوی امکان دارد. او گسترۀ عصمت انبیا را در چهار مسئلۀ اعتقاد، تبلیغ و رسالت، احکام و فتاوی، و افعال و سیرت می داند. او با تکیه بر برخی مبانی، مثل جبرانگاری عصمت؛ دلایل ع...

امامت و مسائل پیرامون آن از جمله مباحث مهم و اختلافی در حوزه معرفت و تفکر دینی فرقه‌های شیعی، خصوصاً زیدیه و امامیه، است. زیدیه گرچه به دلیل آیه تطهیر و روایات خاص، قائل به عصمت اصحاب کسا هستند ولی شرط و وصف عصمت را برای امام لازم ندانسته و به دلایل مختلفی از جمله فقدان دلیل عقلی و نقلی بر عصمت امام، تبیین حقیقت و معنای عصمت، عدم وجوب نصب امام معصوم بر خداوند تمسک کرده‌اند؛ علاوه بر اینکه از نظر...

شیعیان و اهل سنت در مورد عصمت امام، مجادله فکری و مباحثه نظری پردامنه ای را رقم زده اند. اهل سنت برای امام متفقاً عصمت را شرط نمی دانند و برای این ادعا غالباً اقامه دلیل نیز لازم نمی شمارند؛ اما شیعیان بالاتفاق به شرط عصمت اذعان دارند و با دلایل عقلی و نقلی به اثبات آن می پردازند. این نوشتار به بازخوانی و بررسی دلایل عصمت اختصاص می یابد و تلاش می کند با قرائت تطبیقی متون اصلی، ادله شیعیان در مورد...

شرط اصلی تحقق رسالت، عصمت انسان منتخب بوده که این اندیشه از دیدگاه قرآن نیز ضروری دانسته شده است. در اثبات عصمت انبیا (ع) علاوه بر دلایل عقلی، از دلایل نقلی نیز بهره گرفته‌اند. مسئلۀ پسین در حوزۀ عصمت، بررسی نگاه آموزه‌های دینی به قلمرو این مقوله خواهد بود. مقام عصمت، جایگاهی است که مراتبی از حداقل‌های این جایگاه تا عالی‌ترین آنها را در خود جای می‌دهد. حتی باید گفت عصمت به تناسب متعلق آن، به گو...

خواجه طوسی در مرحلۀ عصمت انبیا به اعتبار بُعد نظری، معتقد است که پیامبر در دریافت، حفظ و انتقال وحی کاملاً معصوم است و هیچ گونه خطایی نه سهواً و نه عمداً از او صادر نمی شود اما به اعتبار بُعد عملی،  معتقد است که عصمت شامل قبل از بعثت و بعد از بعثت، گناهان کبیره و صغیره، عمدی و سهوی، نفرت آور و غیرنفرت آور و حتی داوری در منازعات، تشخیص موضوعات احکام دینی، مسائل اجتماعی و تشخیص مصالح و مفاسد امور و مس...

در حوزه مباحث کلامی در بحث نبوت انبیا? بحث عصمت از جایگاه ویژه ا ی برخوردار است. چون غرض از بعثت انبیا ?تکامل و سعادت بشر است و این هدف بدون عصمت انبیا ? محقق نمی گردد. عصمت انبیا ? با دلایل عقلی و نقلی به اثبات رسیده است. اما در این میان آیاتی وجود دارد که ظاهر آنها با مسئله عصمت سازگاری ندارد و این امر موجب شده مخالفان عصمت آن را دستاویز خود قرار داده و در ظاهر مسائلی را به پیامبران از جمله ب...

این پایان¬نامه به¬طور دقیقی مفهوم و ماهیت عصمت و نقش معرفت در پیدایش ملکه¬ی عصمت را ارزیابی می¬کند. به¬این منظور، در مبحث کلیات به تبیین جایگاه نبوت و امامت و پیشینه¬ی تارخی عصمت پرداخته می¬شود. سپس، ماهیت عصمت مورد بررسی قرار گرفته و مفهوم و قلمرو آن مشخص می¬گردد. در ادامه از دلایل عصمت که شامل دلایل عقلی و نقلی است سخن به میان می¬آید. در پایان معرفت شناسی عصمت مورد بحث قرار می¬گیرد. ابتدا، از...

چکیده: این اثر با عنوان «مقایسه دلایل قرآنی أنور ألباز در مورد عصمت و پیامدهای آن، با آراء علامه طباطبایی» تدوین شده است. عصمت پدیده ای است که پیوسته همپای مسأله نبوت و امامت مطرح بوده و بدون آن، هدف بعثت، تحقق نایافتنی شمرده شده است. أنور ألباز که یکی از منتقدین عصمت أئمه می باشد، در کتاب «عصمه الأئمه عند الشیعه» عقیده عصمت امام را عقیده ای باطل و از اختراعات عبدالله بن سباء یهودی می داند و ...

عصمت انبیا از گناه از جمله مسایلی است که ملاصدرا به آن توجه نموده است. او بیش‌تر مطالب خود را درباره‌ی عصمت در تفسیری که بر آیات قرآن دارد آورده است. ملاصدرا در تعریف عصمت، بیانات متفاوتی دارد که به رغم اختلافات ظاهری، می­توان همه‌ی آن‌ها را به یک تعریف ارجاع داد. غالباً او تعاریف خود را نه به صورت کاملاً مستقل، بلکه در لابه‌لای بیان ادله‌ی عصمت و هنگام تأویل آیات مربوط آورده است. ملاصدرا در مورد...

در این مقاله به بررسی اصطلاح «ترکِ أولی» به‌ عنوان راه‌کاری برای دفاع از عصمت انبیاء در مواجهه با آیاتی از قرآن کریم که ظاهرشان بر ارتکاب معاصی توسط انبیاء دلالت دارند، پرداخته شده و پس از معناشناسی «ترکِ أولی»، این سئوال محور بحث و بررسی قرار گرفته است که آیا دلایل عقلی عصمت انبیاء با صدور ترکِ أولیٰ از انبیاء سازگار است؟ به عقیدۀ نگارنده با توجه به این‌که ترکِ أولی، نوعی خطا و لغزش است و چون دلایل...